Metody aktywizujące w przedszkolu – jak z nich korzystać?
O tym, czym są metody aktywizujące pisaliśmy już na naszym blogu. ( Czytaj tutaj: Czym są metody aktywizujące? ) W zależności od wieku uczniów, będziemy sięgać po inne sposoby na ich współuczestniczenie w zajęciach. Największe wyzwanie stanowią maluchy uczęszczające do oddziałów przedszkolnych. Tak małe dzieci dopiero się uczą, jak pracować samodzielnie, a metody aktywizujące ograniczają się do tych, w których nauczyciel moderuje zabawę tak, by przedszkolaki skorzystały z niej jak najwięcej. Trudno oczekiwać od kilkulatków zaangażowania w dyskusję czy burzę mózgów, jednak ich uproszczone wersje z powodzeniem można przeprowadzić wśród „starszaków”. Poniżej przedstawiamy kilka sprawdzonych metod aktywnych, które z powodzeniem możemy zastosować w pracy z najmłodszymi!
Metody aktywizujące w przedszkolu – przykłady
Klasyczne gry zespołowe
Choć wydaje się, że współuczestniczenie uczniów w przyswajaniu wiedzy podczas zajęć jest czymś nowym, okazuje się, że większość z nas poznała metody aktywizujące, właśnie
w przedszkolu. Nie potrzeba do tego bowiem żadnych konkretnych narzędzi, wystarczy trochę wyobraźni i dobry pomysł. Maluchy kochają aktywność i mają mnóstwo energii, zatem dobrym pomysłem jest wykorzystanie tego potencjału. Często stosowaną w ramach metod poszukujących zabawą są uproszczone podchody. W sali nauczyciel ukrywa rozmaite kartki
z zadaniami, puzzle lub łamigłówki, które dzieci odkrywają – każda wskazówka podpowiada, jak dotrzeć do kolejnej. W ten sposób najmłodsi uczą się współpracy i logicznego myślenia.
Gry dydaktyczne
Aby wykorzystać metody aktywizujące przedszkolaków, wcale nie potrzeba specjalnego przygotowania, odpowiedniej organizacji zajęć czy olbrzymiej sali. Wśród dobrych sposobów na zaangażowania najmłodszych do samodzielnego odkrywania świata pedagodzy często wskazują gry dydaktyczne – często wykorzystane w mniej konwencjonalny sposób. Zamiast grać w gotową grę planszową, możemy poprosić przedszkolaków, by sami wymyślili i narysowali planszę tematycznej gry edukacyjnej np. poświęconej zwierzętom.
Ćwiczenia ruchowe i gimnastyczne
Jedną z najczęściej stosowanych w przedszkolach metod aktywnych jest gimnastyka. Często dzieci same wybierają, na jaką aktywność mają ochotę. Wśród wykorzystywanych przez nauczycieli metod szczególnie wyróżnia się ruch rozwijający – system opracowany przez Veronicę Sherborne[1]. Program ma na celu rozwijanie u dzieci poczucia własnej wartości, pewności siebie, poczucia bezpieczeństwa, odpowiedzialności czy nawiązywania kontaktów z innymi. Autorka zakłada, że poprzez posługiwanie się ruchem, najmłodsi wspomagają także swój rozwój psychologiczny i społeczny. Aktywne ćwiczenie pozwala maluchom poznać własne ciało czy usprawnić motorykę. Poprzez wykorzystanie tej metody aktywizującej przedszkolaki chętniej dzielą przestrzeń z innymi osobami i łatwiej nawiązują bliskie kontakty.
Piosenki i wierszyki
Śpiewanie piosenek czy recytacja wierszyków to także popularne metody aktywizujące. Przedszkole powinno rozwijać dzieci także ruchowo, więc placówki coraz częściej decydują się na zajęcia z rytmiki, w ramach których dzieci mogą rozładować swoją twórczą energię poprzez śpiew, taniec czy recytowanie. Coraz częściej odbywają się także prezentacje metod aktywizujących w przedszkolach. Popularyzatorzy tego sposobu nauczania pokazują, jak w prosty i skuteczny sposób włączyć najmłodszych w aktywne uczestnictwo w zajęciach.
W trakcie pokazowych zajęć prezentowane są najnowsze metody takie jak metoda aktywnego słuchania muzyki według Batii Strauss.
Metody aktywizujące w przedszkolu – zalety
Dzięki swojej różnorodności, metody aktywizujące mogą być wykorzystywane w każdej grupie wiekowej i wspierać merytorycznie każdy z realizowanych w ramach zajęć przedszkolnych tematów. Ich wykorzystanie pozwala rozwijać u najmłodszych umiejętność pracy w grupie, samodyscyplinę, ciekawość, koordynację wzrokowo-ruchową oraz rozmaite umiejętności plastyczne i społeczne[2]. Ponadto, realizacja metod aktywnych w przedszkolu otwiera przed dziećmi drogę do łatwiejszego i bardziej skutecznego uczenia się w przyszłości, buduje ich pewność siebie i sprawia, że stają się jeszcze bardziej ciekawe świata.
[1] Strzałkowska-Nowak, I. (2018). KOMUNIKACJA PRZEZ RUCH – RUCH ROZWIJAJĄCY WERONIKI SHERBORNE JAKO METODA PRACY DLA OSÓB Z TRUDNOŚCIAMI ZE SPEKTRUM AUTYZMU. Rozprawy Społeczne/Social Dissertations, 12(4), s.65-74. https://doi.org/10.29316/rs.2018.38 [data dostępu: 10.05.2022 r.]
[2] Domań R. (2003), Metody pedagogiki zabawy w pracy z dziećmi w wieku przedszkolnym.
