Wszelkie dostępne raporty i badania są zatrważające – młodzi ludzie nie radzą sobie z emocjami, mają problemy, które ich przerastają. Współczesny świat nie pomaga – problem pogorszyła najpierw pandemia, a następnie wojna w Ukrainie. Nasi uczniowie nie są jednak pozostawieni sami w sobie. Wsparcia – poza domem rodzinnym – mogą szukać w szkole. W każdej placówce oświatowej funkcjonuje bowiem szkolny psycholog i pedagog, który zawsze wysłucha i – w razie potrzeby – uruchomi niezbędne procedury mające na celu zapewnienie dziecku odpowiedniej ochrony i opieki – także w zakresie jego zdrowia psychicznego.
Czym zajmuje się psycholog szkolny?
Zadaniem psychologa w szkole jest dbanie o uczniów. Zapewnia on im odpowiednią pomoc na terenie szkoły oraz wspiera rodziców w procesie wychowywania. Specyfika pracy szkolnego psychologa cechuje się dużą różnorodnością. Głównie kojarzymy ją z działaniami profilaktycznymi – gdy pojawia się na lekcjach i edukuje uczniów w zakresu komunikacji interpersonalnej, emocji czy prowadzi prelekcje dotyczące uzależnień czy kłopotów z koncentracją. Nie jest to jednak wszystko, co robi. Psycholog pracuje także w charakterze diagnostyka i terapeuty i często jest pierwszym ogniwem, które – zaraz po nauczycielu – jest w stanie wychwycić pewne nieprawidłowości lub niepokojące symptomy u uczniów lub ich rodziców.
Praca psychologa szkolnego dotyczy ucznia, zespołu klasowego, nauczycieli oraz rodziców. Często odpowiada on także za budowanie dobrych relacji w szkole, pełni funkcję mediatora i organizuje oraz koordynuje rozmaite akcje społeczne w placówkach dydaktycznych. Prawną podstawą pracy psychologa w szkole podstawowej oraz ponadpodstawowej stanowią szczegółowe rozporządzenia Ministra Edukacji i Nauki oraz Statuty szkolne i programy wychowawczo-profilaktyczne.
Kiedy warto skorzystać z pomocy szkolnego psychologa?
Wielu uczniów, rodziców czy nauczycieli nie zgłasza się po pomoc do pracującego w placówce pedagoga, bo wydaje im się, że nie mają z czym. Do psychologa w szkole można udać się w naprawdę wielu przypadkach. Gabinet z pewnością warto odwiedzić celem diagnozy potencjalnych możliwości ucznia oraz ewentualnych problemów z uczeniem się. Psycholog szkolny – w razie ewentualnych problemów – pokieruje rodziców do odpowiedniej Poradni celem wydania właściwego zaświadczenia.
Czym jeszcze zajmuje się pedagog szkolny? Analizuje niepowodzenia oraz negatywne zachowania ucznia oraz prowadzi liczne działania profilaktyczne w celu zapobiegania takim problemom. Do psychologa szkolnego kieruje się zatem uczniów, których zachowanie jest nieodpowiednie lub niepokojące – celem diagnozy, rozmowy lub terapii.
Wielu uczniów zgłasza się do psychologa gdy mają trudności z nauką lub gdy nie są akceptowani przez rówieśników. Psycholog jest także w stanie doradzić w przypadku wyboru zawodu czy dalszej ścieżki kształcenia. Z pomocy szkolnego psychologa warto skorzystać także, gdy uczeń nie czuje się w szkole bezpiecznie lub gdy jego dom rodzinny nie pozwala na dobre funkcjonowanie i kształcenie się.
Kto poza uczniem może zgłosić się do psychologa w szkole?
Z pomocy szkolnego psychologa może skorzystać rodzic, gdy nie radzi sobie z dzieckiem w domu, ma wyraźne problemy wychowawcze lub gdy zauważa przejawy negatywnego zachowania dziecka. Rodzice zgłaszają się do gabinetów także w celu konsultacji i próby lepszego zrozumienia pociechy, pomocy w uporaniu się z trudnymi emocjami malca lub po porady, wskazówki oraz metody aktywizujące, pozwalające sprawniej pracować z dzieckiem z problemami (np. z autyzmem).
Pomoc psychologiczna w placówkach przydaje się także nauczycielom – mogą poprosić o interwencję psychologa, gdy doświadczają trudności z uczniem lub grupą uczniów oraz gdy zauważają konflikt między uczniami. Na prośbę nauczyciela, pedagog szkolny może także przeprowadzić zajęcia lub przygotować materiały pomocowe dla tematów związanych z aspektami psychologiczno-społecznymi.
Gdzie szukać pomocy, gdy nie chcemy lub wstydzimy się skorzystać z porady u psychologa szkolnego? Na rzetelnych blogach i portalach psychologicznych. Nie zastąpią one co prawda rozmowy ze specjalistą, ale mogą przyczynić się do zidentyfikowania problemu i udania się po fachową poradę w przyszłości.
Szczegóły dotyczące pracy pedagogów i psychologów szkolnych dostępne są pod linkiem: https://www.gov.pl/web/edukacja-i-nauka/program-wsparcia-psychologiczno-pedagogicznego-dla-uczniow-i-nauczycieli-w-pandemii
