Nie wszyscy wiedzą, że „Dzień Nauczyciela” już nie istnieje… Święto, które obchodzimy 14 października to tak naprawdę Dzień Edukacji Narodowej, będący rocznicą powstałej w 1773 r. Komisji Edukacji Narodowej – pierwszego w Europie Ministerstwa Oświaty – która zajęła się reformowaniem szkolnictwa w Polsce. Święto wprowadzono w latach 80. XX wieku, zastępując w ten sposób Dzień Nauczyciela. Oczywiście ta „stara” nazwa obowiązuje w mowie potocznej i wiele osób nadal obchodzi 14 października Dzień Nauczyciela. Jest to święto wszystkich pracowników oświaty, wolne od planowych zajęć lekcyjnych.
Dzień Komisji Edukacji Narodowej – historia
Dzień Edukacji Narodowej, dawniej Dzień Nauczyciela, obchodzony jest w rocznicę powstania Komisji Edukacji Narodowej. Organ ten został utworzony z inicjatywy samego Króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. Głównym zadaniem Komisji było utworzenie struktury organizacyjnej oświaty – powstały zatem usystematyzowane szkoły elementarne, a także gimnazja i uczelnie wyższe. Co ważne, reforma wprowadzona przez Komisję Edukacji Narodowej objęła także programy nauczania. Wprowadzono do nich elementy nauk przyrodniczych, a także historię i geografię Polski, język ojczysty oraz wychowanie obywatelskie.
Powołane przez Komisję Towarzystwo do Ksiąg Elementarnych zajmowało się przygotowywaniem podręczników, które zamawiano u wybitnych polskich uczonych. Niekiedy tłumaczono najbardziej znane i prestiżowe opracowania zagraniczne. Do zadań Komisji należało także uregulowanie podstaw prawnych zawodu nauczyciela oraz stworzenie pierwszych szkół kształcących przyszłych pedagogów.
Dzień Komisji Edukacji Narodowej – obchody
Tradycja obchodzenia w Polsce Dnia Komisji Edukacji Narodowej sięga 1957 roku. Podczas odbywającej się wtedy w Warszawie Światowej Konferencji Nauczycielskiej ustalono, że co roku, 20 listopada będzie obchodzony Międzynarodowy Dzień Karty Nauczyciela, będący świętem wszystkich pedagogów. Po 15 latach, w 1972 roku, wprowadzono przypadający na 14 października – Dzień Nauczyciela, celebrowany w rocznicę powołania KEN. Po kolejnych 10 latach Dzień Nauczyciela zastąpiono obchodzonym przez wszystkich pracowników oświaty Dniem Edukacji Narodowej.
Zatem kiedy jest Dzień Nauczyciela?
Choć polski kalendarz nie przewiduje formalnie takiego dnia, w mowie potocznej właśnie tak nazywamy obchodzony 14 października Dzień Komisji Edukacji Narodowej. Co ciekawe, także
w październiku, obchodzimy inne święto – Światowy Dzień Nauczyciela. Upamiętnia on podpisane w 1966 roku „Rekomendacje w sprawie statusu nauczyciela” i jest corocznie obchodzony 5 października, pod patronatem UNESCO. Większość krajów celebruje jednak swój Dzień Edukacji – w Polsce przypadający na 14 października, w Hiszpanii na 27 listopada, a w Czechach czy Słowacji – na 28 marca.
Jak celebrujemy Dzień Komisji Edukacji Narodowej?
W polskich szkołach i innych placówkach oświatowych 14 października nie odbywają się zajęcia dydaktyczne. Nie jest to jednak całkowicie wolny dzień… Uczniowie, nauczyciele, dyrektorzy oraz pracownicy administracyjni uczestniczą wtedy w uroczystych akademiach, w trakcie których często przyznaje się rozmaite nagrody, tytuły i wyróżnienia (np. te wynikające ze ścieżki awansu nauczyciela lub nagrody dyrektora, burmistrza czy prezydenta miasta dla pracowników danej placówki).
Dzień Edukacji Narodowej to także okazja do wręczenia nagród przez Ministra Edukacji, przyznanie Krzyży Zasługi, a także medali KEN za osiągnięcia dydaktyczno-wychowawcze. W tym wyjątkowym dla społeczności szkolnej dniu Głos Nauczycielski ogłasza wyniki konkursu na Nauczyciela Roku. Zwyczajowo przyjęło się także, że w trakcie akademii wręczane są nauczycielom i pracownikom administracyjnym kwiaty oraz kierowane są ku nim podziękowania i życzenia dalszej pasji i optymizmu w kształtowaniu młodych pokoleń.
