Kwestia zarobków nauczycieli to temat regularnie poruszany od kilku lat. Sprawa jednak nie jest wcale taka oczywista, a na pytanie „ile zarabia nauczyciel” trudno jest odpowiedzieć jednoznacznie. Średnie wynagrodzenie nauczycieli w Polsce zależy od wielu czynników, takich jak stopień awansu zawodowego, staż pracy, rodzaj szkoły, ale także miasto lub region,
w którym pracują.
Ile zarabia nauczyciel w Polsce?
Według danych Głównego Urzędu Statystycznego minimalne miesięczne wynagrodzenie nauczyciela dyplomowanego w 2022 roku wyniosło około 4 553 złotych brutto. Jak to wygląda w praktyce? W szkołach jest naprawdę wiele wolnych wakatów – świadczy to o tym, że zarobki nie zachęcają. Przez ostatnie lata zaobserwować można także wyraźny spadek prestiżu tego zawodu. Od nauczycieli wymaga się wiele, a stawki (w przypadku nauczyciela początkującego) są zbliżone do płacy w zawodach, które nie nakładają na pracownika tak dużej odpowiedzialności, a do ich wykonywania nie są niezbędne studia wyższe.
Nauczyciele od lat głośno mówią o tym, że nie są zadowoleni z płac, że mimo podwyżek wynagrodzenie nauczyciela w Polsce jest nadal stosunkowo niskie w porównaniu do innych krajów Unii Europejskiej. Może to wpływać na niechęć do wykonywania tego zawodu przez młodych ludzi oraz na często występujące wypalenie zawodowe nauczycieli.
Co wypływa na wysokość pensji nauczycieli?
Ostateczna wysokość wypłacanej nauczycielowi pensji jest jednak zależna od wielu zmiennych. Decyduje przede wszystkim stopień awansu zawodowego, który różnicuje pensje nauczyciela początkującego, mianowanego i dyplomowanego. Drugim czynnikiem, który wpływa bezpośrednio na wysokość nauczycielskiej pensji jest z pewnością kwestia dodatków – wychowawczy, stażowy oraz motywacyjny.
Zupełnie inaczej kształtują się także zarobki nauczycieli zatrudnionych w szkołach prywatnych. W Polsce brakuje jednolitych standardów i regulacji w tym zakresie, więc wynagrodzenie nauczyciela w takiej placówce może być ustalane w oparciu o umowę o pracę lub inną formę umowy. Bardzo często wynagrodzenie nauczyciela zatrudnionego w szkole prywatnej zależy również od możliwości finansowych samej szkoły oraz poziomu opłat, jakie pobiera od uczniów.
W placówkach prywatnych nierzadko wypłacana kwota różni się w zależności od nauczanego przedmiotu. Zazwyczaj nauczyciele matematyki, fizyki, chemii i języków obcych (takich jak angielski, niemiecki czy francuski) otrzymują wyższe wynagrodzenia niż nauczyciele innych przedmiotów. Powodem tego jest zwykle większe zapotrzebowanie na specjalistów z tych dziedzin, a także większa konkurencyjność rynku pracy dla nauczycieli posiadających kwalifikacje w tych obszarach. Według badań i raportów, średnie zarobki nauczycieli w szkołach prywatnych wynoszą około 30-40% więcej niż w szkołach publicznych.
Podwyżki dla nauczycieli w 2023 roku
Nauczycielskie pensje sukcesywnie jednak rosną. Już w styczniu 2023 pedagodzy dostali podwyżki, gdy w życie weszło rozporządzenie rządu w sprawie minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz minimalnej stawki godzinowej. Wedle danych podawanych przez Ministerstwo Edukacji i Nauki, średnie wynagrodzenie nauczycieli przez ostatnie lata wzrosło nawet o 76% (w przypadku nauczyciela początkującego). Styczniowe podwyżki nauczyciele już otrzymali – było to odpowiednio o 266 zł więcej dla nauczyciela początkującego, 293 zł dla nauczyciela mianowanego i 326 zł dla dyplomowanego. Kolejna podwyżka zaplanowana jest od lipca.
