Wyobrażacie sobie dzisiaj życie bez Internetu? Pandemia pokazała, że za jego pośrednictwem jesteśmy w stanie odwiedzić odległe o setki tysięcy kilometrów muzea, możemy sprawnie uczestniczyć w zajęciach, szkoleniach czy rozmowach na żywo. Internet to także kopalnia wiedzy – szczególnie w przypadku niszowych zainteresowań, gdy o materiały lub publikacje w wąskim, specjalistycznym temacie trudno nawet w bibliotekach. Do tego niekończące się pokłady zdjęć, filmów i seriali oraz streamingi czy książki. Internet daje nam wiele dobrego, ale to także miejsce, w którym należy zachować szczególne bezpieczeństwo. Dzieci w sieci nie zawsze zachowują się odpowiedzialnie. Rolą rodzica i nauczyciela jest zatem zapoznanie najmłodszych z zasadami obowiązującymi w internetowej – nie zawsze idyllicznej – rzeczywistości…
Jak być bezpiecznym w Internecie? Podstawowe zasady
Dziecko naśladuje rodziców – podstawową zasadą w korzystaniu z Internetu oraz komputera czy telefonu, będzie zawsze dawanie dobrego przykładu. Informujmy malca, że Internet to miejsce, w którym znajdzie wiele potrzebnych informacji oraz ulubione książki czy seriale, ale nie unikajmy tematu czekających tam na dziecko niebezpieczeństw. Gdy już zgadzamy się na to, by dziecko w sieci spędzało czas wolny, warto ustalić z nim jasne i klarowne zasady – dostosowane do wieku i aktywności sieciowej pociechy.
- Należy uważnie selekcjonować treści, do których dostęp ma dziecko. Zadbajmy o to, by były one pozytywne i bezpieczne. Po wprowadzeniu takiej zasady warto omówić temat nieodpowiednich treści, na które dzieci w sieci mogą się natknąć – w sposób adekwatny do ich wieku należy je poinformować, że w sieci można trafić na materiały prezentujące seks, przemoc czy wulgaryzmy. Trzeba zaznaczyć, że nie są to treści przeznaczone dla nich i że oczekujemy, iż dziecko nas poinformuje w razie kontaktu z takimi materiałami.
- Bezpieczeństwo dziecka w sieci to także regulowanie przez opiekuna czasu spędzanego w Internecie. Ustal, że na zabawę czy naukę pociecha ma określony czas w ciągu dnia. Uwzględnij jednak wiek i potrzeby dziecka – innego wymiaru będzie potrzebował 10-latek, a innego 15-latek. Zaleca się, by dzieci w wieku wczesnoszkolnym nie korzystały z urządzeń ekranowych dłużej niż dwie godziny dziennie. Dobrym pomysłem jest ustalenie dnia lub dni,(np. weekendu czy niedziel) bez Internetu – najlepiej dla wszystkich domowników.
- Porozmawiaj z dzieckiem o jego aktywności w sieci. Nie powinno ono publikować samodzielnie w sieci treści – szczególnie prywatnych informacji, filmów czy zdjęć. Taki zakaz powinien być połączony ze zwróceniem dziecku uwagi na zagrożenia związane z publikacją wizerunku i prywatnych informacji. Bezpieczeństwo dziecka jest najważniejsze!
- Staraj się zbudować taką relację, byś wiedział, co robią i na co natykają się Twoje dzieci w sieci. Uwaga rodzica powinna być w szczególności skierowana na doświadczenia i preferencje dziecka w kontekście zabawy i nauki online. Jeżeli dowiemy się, że dziecko miało – celowy bądź przypadkowy – kontakt z pornografią czy scenami przemocy, nie wpadajmy w panikę. Ważne, żeby nie oceniać ani nie obwiniać dziecka za takie zdarzenia, ale na spokojnie porozmawiać i wyjaśnić mu sytuację, w której się znalazło.
- Skonfiguruj ustawienia bezpieczeństwa w urządzeniu. W przypadku najmłodszych bezpośrednio monitoruj aktywność dziecka w sieci i towarzysz mu w trakcie korzystania z Internetu. Właściciele urządzeń mobilnych z systemem OS (iPad, iPhone czy MacBook) mogą ograniczyć dziecku dostęp do wybranych treści, korzystając z funkcji „Ograniczenia”, która znajduje się w Ustawieniach sprzętu. Określić tam można np. ograniczenie wiekowe dotyczące wyświetlanych filmów oraz używanych programów. W przypadku tabletów czy smartfonów z systemem Android, warto odpowiednio skonfigurować ustawienia Google Play, przeglądarkę oraz aplikację serwisu YouTube. W nowszych wersjach systemu istnieje możliwość stworzenia profilu ograniczonego, który będzie stanowił bezpieczną przestrzeń dla dziecka.
Bezpieczne dzieci w sieci – gdzie szukać pomocy
Jeśli zauważymy, że aktywność naszego dziecka w sieci jest nieodpowiednia i wymaga ingerencji rodzica lub opiekuna, należy przede wszystkim wytłumaczyć dziecku, jakie działania podejmiemy, dlaczego to robimy i jakie to będzie miało konsekwencje. Nielegalne treści znajdujące się w Internecie powinny być zgłaszane. Warto także zapoznać dziecko z dostępnymi online poradnikami dotyczącymi bezpiecznego poruszania się po wirtualnych zakamarkach. Rodzice również mogą skorzystać z udostępnionych w sieci poradników i szkoleń o tym, jak wprowadzać najmłodszych do wspaniałego, ale miejscami niebezpiecznego, wirtualnego świata.
Gdzie warto zajrzeć? Z całą pewnością na stronę www.dzieckowsieci.pl. Dzieci w wieku 9-11 lat w przystępny i zabawny sposób zapoznają się z zasadami bezpiecznego korzystania z sieci na stronie www.sieciaki.pl.