Już za chwilę dzieci ponownie zasiądą w szkolnych ławkach. Ostatnie dwa miesiące były dla nich momentem na zasłużony odpoczynek od nauki: relaks na słońcu, rodzinny wyjazd w góry, popołudnia spędzane z przyjaciółmi. Gdy rozpoczęcie nowego roku szkolnego zbliża się coraz bardziej nasze pociechy mogą odczuwać wiele skrajnych emocji – niepokój, stres, strach, niepewność. Jak pomóc im w stawieniu im czoła? W jaki sposób wakacje mogą przyczynić się do polepszenia lub pogorszenia ich stanu?
Wakacje – możliwość odpoczynku i emocjonalny reset
Letnie wakacje to dla dzieci przede wszystkim czas błogiej beztroski. Przez dwa miesiące w końcu nie muszą martwić się kartkówkami, sprawdzianami, pracami domowymi, sprawdzaniem zeszytów, presją ocen. Nic więc dziwnego, że najczęściej okres wakacyjny wiąże się również z ogólną poprawą humoru dzieci – są weselsze, często bardziej produktywne, czują się wolne. Stres związany z nauką w szkole nareszcie na chwilę z nich schodzi.
Niestety, taka poprawa jest zwykle jedynie tymczasowa. Im bliżej powrotu do szkolnych realiów, tym łatwiej można zauważyć pogorszenie się stanu emocjonalnego dziecka – począwszy od spadku nastroju i ogólnej apatii, aż do wybuchów płaczu, odmawiania jedzenia czy całkowitego zamknięcia się w sobie na myśl o wróceniu do szkolnej rutyny. Odnalezienie źródła tego typu zachowania wymaga cierpliwości, empatii i wzajemnej komunikacji. Wakacje to dobry czas na danie sobie przestrzeni do rozmowy o swoich wzajemnych uczuciach. Być może dziecko jest w szkole gnębione przez rówieśników i nie chce kończyć wakacji, bo wie, że czeka je powrót do środowiska, które codziennie je męczy. Może presja zdobywania jak najlepszych ocen jest zbyt wielka, rodzice naciskają zbyt mocno i dziecko panicznie boi się ich zawieść, dlatego nie chce wrócić do szkoły. Konieczna będzie szczera rozmowa, bez oceniania i bez patronowania – zadaniem rodzica jest wtedy wysłuchanie dziecka, dotarcie do sedna problemu
i podjęcie próby przeciwdziałania.
Jak radzić sobie z negatywnymi emocjami w trakcie wakacji?
Wakacje nie zawsze okazują się sielanką – czasem dzieci mają problemy z funkcjonowaniem bez wyznaczonej rutyny, są zagubione i nie wiedzą, jak dysponować nagłym nadmiarem czasu. Być może emocje, które narastały w trakcie roku szkolnego w końcu wyjdą na jaw, a rodzic, który w czasie poprzednich miesięcy nawet nie zauważał, że coś jest nie tak, wreszcie będzie mógł zaobserwować u dziecka niepokojące symptomy. Ważne jest zwracanie uwagi na komunikowane przez dziecko potrzeby: czy chce spędzać czas aktywnie, czy raczej w trakcie wakacji zamyka się w sobie i nie wychodzi z domu? Czy często reaguje skrajnymi, negatywnymi emocjami?
Wakacje mogą mieć zbawienny wpływ na zdrowie emocjonalne i behawioralne dziecka, trzeba jednak o to uprzednio zadbać. Warto znaleźć w sieci przykładowe ćwiczenia dla dzieci, które pozwolą mu swobodnie się uzewnętrznić i nauczą go odpowiednich metod wyrażania swoich emocji, tych pozytywnych, a także negatywnych. Dbanie o rozwój emocjonalny dziecka w trakcie wakacji wiąże się również z dbaniem o jego prawidłowy rozwój ruchowy – odpowiednie zajęcia ruchowe dla dzieci pozwalają im produktywnie spożytkować swoją energię, dają możliwość wyrażenia emocji za pomocą całego ciała w bezpiecznym środowisku, bez narażenia siebie i innych na niebezpieczeństwo. Wakacje mogą być również dobrym okresem na zasięgnięcie pomocy specjalisty – dziecko podczas terapii zdobywa narzędzia przygotowujące je do funkcjonowania w często nieprzewidywalnym, stresującym środowisku jakim jest dla niego szkoła.