Co oznacza kolor szlaku i na co zwrócić uwagę przy jego wyborze?
Zapewne każdy z nas będąc w górach, zastanawiał się co oznacza kolor napotkanego szlaku turystycznego. Większość turystów jest przekonana, że kolor szlaku związany jest wyłącznie z jego stopniem trudności. Jednak do końca nie jest to prawdą. Jak się okazuje ten stereotyp funkcjonuje nie tylko u nas, ale również poza granicami naszego kraju.
Spacerując tego lata ścieżkami Doliny Kościeliskiej byłam świadkiem rozmowy obcokrajowca – rodzica ze swoim dzieckiem, który starając się wybrać odpowiednią dla niego drogę, tłumaczył malcowi, że nie pójdą czarnym szlakiem prowadzącym do Doliny Małej Łąki i dalej, ponieważ to trudna i niebezpieczna droga. Nic bardziej mylnego, to szeroki, dość łagodny szlak spacerowy, z którego korzystają również rowerzyści, chociaż nie spotyka się tam ich zbyt wielu. Tak więc, sugerując się jedynie kolorem, tata postanowił wybrać szlak czerwony prowadzący na Przysłop Miętusi, który w rzeczywistości jest bardziej stromy i kamienisty. W konsekwencji więc, trudniejszy do pokonania dla 7 letniego dziecka, szczególnie po obfitych opadach deszczu.
W Tatrzańskim Parku Narodowym szlaki są bardzo dobrze oznakowane i nie ma możliwości zgubienia się, jeśli nawet nie zabraliśmy mapy, chociaż podkreślam, zawsze warto ją ze sobą mieć.
Szlaki górskie – kolory, które mają ogromne znaczenie
Warto również mieć na uwadze warunki atmosfery i czynniki losowe. Dlatego powinniśmy być prawidłowo przygotowani nawet jeśli chcemy pokonywać proste szlaki górskie. Kolory szlaków mają ogromne znaczenie nie ze względu na ich trudność, lecz na to jakie one pełnią funkcję. Odwiedzając stronę Portalu Tatrzańskiego trafiłam na artykuł autorstwa Krzysztofa Barcika pt „Co oznacza kolor szlaku?” Dowiedzieć się z niego można, że:
– szlaki czerwone i niebieskie to ścieżki główne, dalekobieżne
– szlaki zielone to ścieżki łączące najciekawsze miejsca w danym regionie
– szlaki żółte i czarne to ścieżki łącznikowe
Zaplanowanie trasy sposobem na uniknięcie problemów
Szczególnie w Tatrach zaleca się ostrożność w dobrze koloru szlaku. Rozsądnie zaplanowana trasa może mam zaoszczędzić nieprzewidzianych niespodzianek. Często bowiem ścieżki kończą się lub rozwidlają na grani głównej lub mają swoje przedłużenie po drugiej stronie granicy. Warto wiedzieć, że np. na Słowacji do oznakowania szlaków używa się tylko czterech kolorów: zielonego, niebieskiego, żółtego i czerwonego; (nie ma koloru czarnego).
Kolejnym ważnym elementem podczas planowania wycieczek górskich jest odpowiednia zawartość plecaka, ubranie i obuwie. Szczególnie na ten ostatni element chciałabym zwrócić uwagę. Zbyt często spotyka się na szlakach ludzi w klapkach lub sandałkach. Niestety także dzieci, a to już zapewne nie jest ich decyzja. Nawet wówczas kiedy droga jest łatwa, prowadzi np. doliną i taki rodzaj obuwia wydaje się jeszcze zrozumiały to na trudniejszych szlakach, ekspozycjach terenu itp. może to być znamienne
w skutkach. Efekt takiej lekkomyślności, to potknięcia, upadki z wysokości, skręcenia, otarcia, okaleczenia, mogące skończyć się w skrajnych przypadkach interwencją ratowników.
Na szlaku można również spotkać młodych rodziców wędrujących z kilku miesięcznymi dziećmi. Intencja godna pochwały, bo maluch jeszcze nie świadomie, ale już bardzo wcześnie przysposabia się do wędrówek. Pamiętajmy jednak ponad wszystko, że dziecku należy zapewnić szczególną ochronę
i bezpieczeństwo. Na szczęście w większości rodzice są świetnie przygotowani, ale zdarzają się wyjątki. Niejednokrotnie widuje się mamę niosącą dziecko z przodu w chuście czy nosidle materiałowym, po wcale nie łatwym szlaku – kamienistym, stromym i śliskim. O potknięcie czy upadek nie trudno. Nie trzeba wybujałej wyobraźni, żeby przewidzieć jego skutki. Kierujmy się więc rozsądkiem, żeby nie żałować błędu, którego mogliśmy uniknąć.
Ostatnie dane TOPR są zatrważające. Tylko tego lata już 124 osoby skorzystały z ich pomocy.
To o 30 % więcej niż w ubiegłym roku. Liczby te mówią same za siebie. Najwyższy czas zmienić te statystyki. Edukujmy więc dzieci w tym kierunku już od najmłodszych lat. Wzrośnie świadomość społeczna a nieprzemyślane wycieczki nie będą miały niepożądanych skutków ubocznych.
Jak dobrze się przygotować przed wyruszeniem w teren?
Wybierając się w góry sprawdźmy prognozę pogody, zabierzmy ze sobą mapę, kompas, podstawową apteczkę, telefon z darmowymi aplikacjami np. Pomoc w górach i Ratunek; Endomondo, Mapy Turystyczne; nakrycie głowy, płaszcz przeciwdeszczowy, bluzę lub kurtkę, dobre, wygodne obuwie
z odpowiednią rzeźbą podeszwy, czołówkę lub przynajmniej latarkę, gwizdek; żywność wysoko energetyczną, jak batoniki proteinowe, czekoladę i co najważniejsze odpowiednią ilość płynów. Zawsze może nam się przydać czapka i rękawiczki, ponieważ pogoda w górach zmienia się bardzo nieoczekiwanie, a nasz organizm szybko traci ciepło.
Kask i uprząż zwiększą nasze bezpieczeństwo w terenie eksponowanym. Możemy je wypożyczyć
w schronisku lub dostępnej wypożyczalni w mieście przed planowaną wyprawą.
Dokładnie zaplanujmy trasę wycieczki, dostosujmy długość i stopień trudności szlaków do naszej kondycji i możliwości. Ponadto uwzględnijmy poranną godzinę wyjścia, czas odpoczynków
i orientacyjną godzinę powrotu. Powinniśmy też przygotować trasę alternatywną w razie zmiany pogody lub innych nieprzewidzianych zdarzeń. W przypadku samodzielnych wyjść poinformujmy dokąd się wybieramy w schronisku czy miejscu zamieszkania. Zostawmy numer telefonu.
Bądźmy przede wszystkim bezpieczni, żeby móc podziwiać naturę
i w pełni korzystać z uroków górskich szlaków.
W załączniku znajduje się scenariusz zajęć dla dzieci, który możemy zastosować nawet
w przedszkolu, połączyć go z pogadanką, spotkaniem z pracownikiem PTTK lub TOPR jeśli to możliwe, a stopień trudności zadań dostosować do wieku dzieci.
Życzę wielu wspaniałych wypraw górskich i szczęśliwych powrotów.
Zachęcam do odwiedzania strony internetowej TOPR i Portalu Tatrzańskiego
Telefony alarmowe w górach: + 48 601 300 100
TOPR 985
Europejski numer ratunkowy: 112
Aplikacja RATUNEK – umożliwia wzywanie pomocy przez automatyczne połączenie telefoniczne
ze Służbami Ratowniczymi (TOPR) z równoczesnym wysyłaniem współrzędnych GPS.
Aplikacja jest bezpłatna i można ją pobrać ze strony www.ratunek.eu
Lucyna Milewska-Moneta
Zapraszam również do zapoznania się załączonym scenariuszem zajęć, w którym zawarte są zadania obejmujące: szlaki górskie, kolory szlaków oraz jak się przygotować przed wyruszeniem na szlak.
Załączniki: