Społeczność szkolna to nie tylko nauczyciele poszczególnych przedmiotów i uczniowie. To także szereg pracowników administracji, pedagodzy i psycholodzy szkolni oraz nauczyciele wspomagający. Szczególnie ta ostatnia grupa zdaje się brzmieć dość enigmatycznie. Kim jest nauczyciel wspomagający i jaką rolę pełni w szkole? Którzy uczniowie potrzebują wsparcia
w postaci dodatkowego pedagoga obok? Jakie wykształcenie należy mieć, by pracować w placówkach oświatowych jako nauczyciel wspomagający? Przychodzimy z odpowiedzią!
Nauczyciel wspomagający – kim jest?
Nauczyciel wspomagający to dodatkowa osoba, której zadaniem jest pomóc dziecku z orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego – np. w związku ze spektrum autyzmu lub niepełnosprawności sprzężonych – w którego treści zawarto zalecenia dotyczące owej pomocy. Towarzyszy ona zatem uczniowi (a czasem uczniom) w trakcie zajęć z poszczególnych przedmiotów realizowanych w szkole. W klasach integracyjnych w zasadzie z założenia pojawia się nauczyciel wspomagający. Kwalifikacje takiej osoby są ściśle związane z pedagogiką specjalną, będzie to zatem absolwent studiów magisterskich lub studiów podyplomowych z dziedzin takich, jak oligo-, surdo- czy tyflopedagogika. Nauczyciel wspomagający wspiera dziecko w funkcjonowaniu w społeczności szkolnej i pomaga mu dostosować się do niej. Będzie zatem swoistym „cieniem” i „patronem” ucznia, który pomocy takiego nauczyciela wymaga – powinien wspierać go w trakcie realizowanych na zajęciach zadań, ale także w funkcjonowaniu w środowisku rówieśniczym.
Nauczyciel wspomagający – obowiązki
Obowiązki nauczyciela wspomagającego są ściśle związane z sytuacją i zapotrzebowaniem ucznia. Nauczyciel wspomagający może pracować w klasach integracyjnych lub w klasach, gdzie jeden lub więcej uczniów wymaga jego wsparcia. Szczegóły pracy takiego nauczyciela są określone prawnie w rozporządzeniach MEiN oraz w ustawie o systemie oświaty. Głównym obowiązkiem nauczyciela wspierającego jest współprowadzenie z nauczycielem przedmiotowym w czasie lekcji tak, by zapewnić dziecku wymagającemu pomocy odpowiednią opiekę i uwagę. Uczniom objętym wsparciem takiego nauczyciela należy stopniować trudność wykonywanych na zajęciach zadań, dostosowywać testy czy kartkówki, wzmacniać pozytywnie – motywować do nauki, pobudzać aktywność lub wyciszać. Nauczyciel wspierający pracuje także wychowawczo z uczniami, którzy tego wymagają i prowadzi z nimi zajęcia uwzględniając indywidualne potrzeby rozwojowe i edukacyjne oraz możliwości psycho-fizyczne.
Z racji, że nauczyciel wspomagający cały czas przebywa z klasą – może okazać się nieocenioną pomocą dla nauczycieli przedmiotowych lub wychowawcy – świetnie zna dzieci, ich problemy i trudności. Co ważne, nauczyciel wspierający nie może jednocześnie prowadzić zajęć przedmiotowych i realizować się jako „wsparcie” dla niektórych uczniów – nawet jeśli ma kwalifikacje do prowadzenia obu typów zajęć.
Nauczyciel wspomagający – zadania codzienne
Codzienna praca nauczyciela wspomagającego polega na uczestniczeniu z uczniem lub grupą uczniów we wszystkich zajęciach, które są mu przydzielone w związku z indywidualnymi potrzebami. W trakcie lekcji pomaga on dziecku – siedzi obok niego, objaśnia polecenia, pomaga w zanotowaniu najważniejszych kwestii, motywuje, aktywizuje i pomaga w skupieniu uwagi. Jego zadaniem jest też stały kontakt z rodzicami ucznia z orzeczeniem. Jeśli jest taka potrzeba, w ciągu dnia może mieć także zajęcia indywidualne z uczniem. Wraz z nauczycielami przedmiotowymi sporządza także niezbędną dokumentację – współuczestniczy w tworzeniu IPET i WOPFU, prowadzi zajęcia rewalidacyjne i socjoterapeutyczne.